Artikel 199 van Boek 1 van het Nederlandse Burgerlijk Wetboek bepaalt (onder sub c) dat de man die het kind heeft erkend diens (juridisch) vader is. In artikel 203 is bepaald dat de erkenning geschiedt bij notariële akte, of bij akte van erkenning, opgemaakt door een ambtenaar van de burgerlijke stand. Artikel 204 somt vijf gronden op die de erkenning nietig maken:


De vereiste voorafgaande toestemming van de moeder en/of het kind kan worden vervangen door de toestemming van de rechtbank, tenzij dit de belangen van de moeder bij een ongestoorde verhouding met het kind schaadt of een evenwichtige sociaalpsychologische en emotionele ontwikkeling van het kind in het gedrang komt. Bovendien is voor het krijgen van vervangende toestemming vereist dat de man de verwekker is van het kind, dat wil zeggen dat hij het kind door geslachtsgemeenschap met de moeder heeft verwekt, of dat de man de donor is en "in een nauwe persoonlijke betrekking staat tot het kind" (art. 1:204 lid 3 BW). Daarnaast kan de levensgezel van de moeder, die heeft ingestemd met een daad die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben gehad, vervangende toestemming van de rechtbank verkrijgen indien dit in het belang van het kind is (art. 1:204 lid 4 BW).

Met de inwerkingtreding op 1 april 2014 van de Wet lesbisch ouderschap zijn aan artikel 204, eerste lid sub c BW (over de vereiste toestemming) de woorden "of de vader" toegevoegd. Dit is gedaan met het oog op de situatie waarin twee mannen via een draagmoeder een kind krijgen, en een van de mannen het kind adopteert (en zo juridisch vader wordt). De tweede man kan het kind erkennen, maar heeft daarvoor (zolang het kind nog geen zestien is) toestemming van de adoptievader nodig.

Eveneens is het sinds 1 april 2014 mogelijk dat een vrouw een kind erkent en zo juridisch moeder wordt (art. 1:198 lid 1 sub c BW). Ook zij kan om vervangende toestemming verzoeken bij de rechtbank, maar alleen op grond van het vierde lid van artikel 204. Dat wil zeggen dat de erkenning in het belang van het kind moet zijn. Dit is een strengere maatstaf dan die geldt voor de verwekker of donor.

In sommige landen (bijvoorbeeld Duitsland) is erkenning op vergelijkbare manier als in Nederland geregeld, maar er zijn ook landen (zoals Frankrijk) waarin vaderschap eenvoudiger wordt aangenomen.

Het feministische bezwaar tegen deze wettelijke regeling is dat het voor een vrouw zijnde de niet-biologische moeder niet mogelijk zou zijn om een kind te erkennen.

De vaderbeweging acht het daarentegen discriminerend omdat een biologische vader toestemming van een moeder nodig heeft om zijn eigen kind te erkennen.

De keerzijde van de erkenning is de ontkenning. Hierbij wordt ontkend dat de echtgenoot van de moeder de biologische vader is.