De Belgische faillissementswet bevat, onder artikel 8, een vrij drastische mogelijkheid tot het aanstellen van een voorlopig bewindvoerder in een onderneming.

De voorzitter van de rechtbank van koophandel kan zo een bewindvoeder aanstellen, ofwel op eigen initiatief, ofwel op eenzijdig verzoek van iedere belanghebbende. Die mogelijkheid is voorzien "wanneer het volstrekt noodzakelijk is". Men bedoelt daarmee vooral situaties waar de bestuurders verdacht worden van bedrieglijke handelingen. In dat geval kan het voor de overname van het "bewind" nuttig zijn dat er een zeker verrassingseffect is. Daarom wordt de procedure ook op eenzijdig verzoek in plaats van op tegenspraak ingesteld bij de voorzitter (en niet bij de rechtbank zelf).

De aangestelde bewindvoerder moet de onderneming overnemen en meteen het faillissement uitlokken als het nodig is. Als er binnen de vier maanden geen faillissement wordt uitgesproken, vervalt het voorlopig bewind.

Het bestuur van de onderneming kan ook verzet aantekenen om op die manier het voorlopig bewind ongedaan te maken.

Ook bij handelingsonbekwaamheid van een privé-persoon, (bijvoorbeeld bij zwakzinnigheid of dementie), kan een voorlopig bewindvoerder aangesteld worden door de vrederechter.