Op een zitting treden leden van de rechterlijke macht op - rechters en officier van justitie. De rechters worden tot de zittende magistratuur gerekend en de officieren van justitie tot de staande magistratuur. De rechter blijft zitten tijdens de zitting, de officier van justitie voert staande het woord. Partijen kunnen zich laten bijstaan door advocaten. Iedere rechter, officier van justitie en iedere advocaat, draagt de toga, zodat een partij in een geding niet bevoordeeld of benadeeld wordt door de kwaliteit van de kleding of bijvoorbeeld de uiting van geloofsovertuiging door een van deze. Ieder is zijns opponents gelijke qua uiterlijk vertoon.

Naast de rechterlijke macht zit op een zitting achter de groene tafel ook een griffier. Dat is de persoon die een verslag maakt van de zitting en de rechter ondersteunt bij het schrijven van een vonnis. Dat kan ook worden gedaan door een gerechtssecretaris of een juridisch medewerker. Deze bereiden ten behoeve van de rechter de zitting voor en maken aantekeningen van wat er tijdens de zitting wordt besproken. Het schriftelijk verslag van hetgeen op rechtszittingen aan de orde is gekomen heet proces-verbaal.

Rechtszittingen zijn in principe altijd openbaar. Maar bij het jeugdstrafrecht vinden zittingen met gesloten deuren plaats. In het geval dat een partij van mening is dat een openbare behandeling van zijn zaak zijn belangen kan schaden kan de rechter op zijn verzoek ook de deuren sluiten.

Strafzaken waarvoor in de regel geen openbare zitting is voorgeschreven worden behandeld door een rechterlijk college dat raadkamer wordt genoemd. Het behandelt bijvoorbeeld klachten over niet-vervolging (het hof oordeelt dan over de vraag of een verdachte moet worden vervolgd als het Openbaar Ministerie daartoe niet besluit). In een raadkamer vindt ook het onderling beraad plaats na de openbare zitting tussen de rechters die een zaak behandelen om het vonnis vast te stellen.

Van een getuige wordt op een zitting een eed of belofte gevraagd. Dat is een plechtige verklaring van een getuige dat hij de waarheid zal spreken. Hij is dit verplicht. Als hij opzettelijk een valse verklaring aflegt, maakt hij zich schuldig aan meineed. In een strafzitting hoeft de verdachte niet mee te werken aan zijn eigen veroordeling, en deze zou in wezen naar hartenlust mogen liegen. Het is aan de officier van justitie om te bewijzen dat de verdachte liegt. Als een gedaagde of verdachte niet op de zitting is verschenen kan de rechter een verstekvonnis uitspreken.

Een requisitoir is een voordracht gehouden door de officier van justitie (Nederland) of de procureur des Konings (België) tijdens een strafrechtelijk proces.

De officier van justitie geeft hier zijn mening over de feiten al dan niet gepleegd door de verdachte en de bewijsvoering. Afhankelijk van het standpunt van het Openbaar Ministerie eist hij een veroordeling of vrijspraak. Hierna zal de advocaat van de verdachte zijn pleidooi uiten, ook de verdachte zelf heeft nog een laatste woord.

Een regiezitting in de Nederlandse rechtsgang is een zitting van een rechtbank of gerechtshof ter voorbereiding van de inhoudelijke behandeling van een rechtszaak. Regiezittingen worden gehouden bij gecompliceerde zaken. Aan zo'n regiezitting nemen de procespartijen deel. Bij een strafzaak zijn dat de officier van justitie en de verdediging. De onderwerpen die tijdens de zitting aan de orde komen betreffen de stand van het onderzoek, en met name de vraag of aanvullend onderzoek zoals het horen van getuigen gewenst is voordat de inhoudelijke behandeling van de zaak begint. De rechtbank neemt aan de hand hiervan beslissingen over de verdere procedure in de procesgang.