CAO
Een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) is een schriftelijke overeenkomst waarin afspraken over arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd. Bijvoorbeeld over loon, toeslagen, betaling van
overwerk, werktijden, proeftijd, opzegtermijn of pensioen.
Betrokkenen CAO
Een CAO wordt afgesloten door 1 of meer werkgevers, 1 of meer werkgeversorganisaties en 1 of meer werknemersorganisaties (meestal vakbonden). Deze organisaties kunnen u nader
informeren of er voor u een CAO geldt en wat erin staat.
Afspraken in CAO vaak gunstiger dan in wet
De afspraken in de CAO zijn vaak gunstiger dan die in de wet. Zo wordt in de CAO vaak een hoger loon afgesproken dan het minimumloon of meer vakantiedagen dan het wettelijke minimum.
Maar de afspraken mogen nooit in strijd zijn met de wet, bijvoorbeeld met het Burgerlijk Wetboek (BW) en de Wet minimumloon en minimum vakantiebijslag. In de CAO mag dus niet een lager
loon staan dan het minimumloon of minder vakantiedagen dan in het BW.
Geen CAO
Als er geen CAO’s of eigen regelingen van toepassing zijn, maakt u samen met uw werkgever afspraken over uw arbeidsvoorwaarden. Hierbij gelden de algemene regels van de
arbeidswetgeving. Deze staan onder andere in de Wet minimumloon, de Arbeidstijdenwet, de Arbeidsomstandighedenwet, de Wet arbeid en zorg en in het Burgerlijk Wetboek. Het is
verstandig deze afspraken schriftelijk vast te leggen in een individuele arbeidsovereenkomst, maar dat is niet verplicht.
CAO soorten
Collectieve arbeidsovereenkomsten (CAO’s) kunnen per bedrijfstak en per onderneming worden afgesloten. In de CAO staat welke werkgevers, bedrijfstakken of soorten werk onder de CAO
vallen.
Bedrijfstak-CAO
Een bedrijfstak-CAO is een collectieve afspraak die binnen een sector geldt. Een bedrijfstak-CAO wordt afgesloten tussen 1 of meer werkgevers of werkgeversorganisaties en 1 of meer
werknemersorganisaties. De CAO geldt dan alleen voor de bedrijven en werknemers die zijn vertegenwoordigd door de CAO-partijen die de CAO hebben afgesloten.
Ondernemings-CAO
Een ondernemings-CAO is een collectieve afspraak die binnen een bedrijf geldt. Een ondernemings-CAO wordt afgesloten tussen een werkgever en 1 of meer werknemersorganisaties.
Algemeen verbindend verklaring (AVV)
De partijen die een bedrijfstak-CAO hebben afgesloten, kunnen aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) vragen of de CAO voor de gehele bedrijfstak kan gelden.
Ook werkgevers die niet bij de CAO-partijen horen, moeten er dan aan voldoen. Bijna alle bedrijfstak-CAO’s zijn algemeen verbindend verklaard, waardoor veel werkgevers onder een CAO
vallen. Een werkgever kan soms om vrijstelling (dispensatie) vragen van de algemeen verbindend verklaring. De werkgever moet dat doen bij het ministerie van SZW.
CAO op u van toepassing
Kijk eerst in uw arbeidsovereenkomst of een CAO op u van toepassing is. Is dit niet duidelijk, vraag dan aan uw werkgever of er voor u een CAO geldt.
Informatie CAO
Kan uw werkgever niet aangeven of voor u een CAO geldt, dan kunt u contact opnemen met uw vakbond als u daarvan lid bent. Bent u geen lid dan kunt u te recht bij het ministerie van
Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).
Informatieplicht werkgever
Als er een CAO van toepassing is, vermeldt uw werkgever dat in de arbeidsovereenkomst. Als werknemer kunt u inzage vragen in de CAO. Als uw werkgever gebonden is aan een CAO, is hij
verplicht deze ter inzage te geven.
Verplichte toepassing CAO
Uw werkgever moet de CAO toepassen als:
- Hij hem zelf heeft afgesloten (ondernemings-CAO);
- Hij lid is van een werkgeversorganisatie die er een voor hem heeft afgesloten (bedrijfstak-CAO);
- Er in zijn branche een bedrijfstak-CAO is die algemeen verbindend verklaard (AVV) is. De CAO geldt dan automatisch voor alle werkgevers in de bedrijfstak. Hierop zijn soms uitzonderingen mogelijk.
Als uw werkgever onder een CAO valt, geldt die in principe voor alle werknemers in het bedrijf. Soms zijn bepaalde groepen werknemers van de CAO uitgesloten. Is dit het geval, dan
staat dat in de CAO. Uitzendkrachten vallen meestal niet onder de CAO van het bedrijf waar ze werken, maar onder een eigen uitzend-CAO.
Vakbond of werkgeversorganisatie
Vakbonden en werkgeversorganisaties sluiten CAO’s af. Zij informeren hun leden of er een CAO geldt en wat de inhoud is van de CAO. Werkgeversorganisaties en vakbonden geven uitsluitend
informatie aan hun leden. Sommige grote CAO’s hebben een apart informatiepunt waar ook niet-leden terecht kunnen.
Ministerie van SZW
Alle CAO’s moeten worden aangemeld bij het ministerie van SZW. Het ministerie verstrekt geen inhoudelijke informatie over de CAO’s, dat doen de partijen die
de CAO hebben afgesloten.
Niet nakomen van de CAO door werkgever
Als in uw arbeidscontract staat dat een CAO van toepassing is, maakt de CAO deel uit van uw contract. Als uw werkgever de CAO-afspraken niet nakomt, kunt u hem daarop aanspreken. U
kunt daarbij hulp inschakelen van de vakbond. Als uw werkgever blijft weigeren, kunt u bij Noorland Juristen terecht.
Algemeen verbindend verklaarde CAO
Hetzelfde geldt als er niets over vermeld is in uw contract, maar de CAO algemeen verbindend is verklaard. De meeste bedrijfstak-CAO’s zijn algemeen verbindend verklaard.